Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για την Κύπρο είναι καλή. Πολύ καλή θα λέγαμε. Λεφτά υπάρχουν για να πληρώσουμε τα χρέη μας και υπάρχει και ένα καλό μαξιλάρι ασφαλείας για να μας κρατήσει «ζωντανούς» όταν (δεν τίθεται θέμα αν) κάποτε μπει και η κυπριακή οικονομία σε ύφεση. Αλλά αυτός, ωστόσο, είναι ο πήχης (και ταβάνι) της προηγούμενης δεκαετίας. Το ΔΝΤ ανησυχεί για θέματα που έχουν να κάνουν με τη νοοτροπία μας. Μια νοοτροπία που ξεδιπλώνεται μπροστά μας με θράσος και γίνεται ανεκτή από την εκκωφαντική σιωπή μας. Μισθολόγιο της δημόσιας υπηρεσίας, έργα ενεργειακών υποδομών που πληρώνουμε, ενίοτε διπλοπληρώνουμε και δεν υλοποιούμε, αλλά και την ιεράρχηση που πολλές φορές κάνουμε με τις δαπάνες.
Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Ταμείο Αλληλεγγύης για τους κουρεμένους καταθέτες και τους κατόχους αξιογράφων, ίσως και των παλαιών μετόχων. Αδικία το κούρεμα και δεν χωρά αμφισβήτηση. Αλλά το ταμείο που συστάθηκε με όρους κοινωνικούς, δηλαδή για να στηριχθούν οικονομικά οι πιο ευάλωτοι από τους πολίτες που έχασαν τις καταθέσεις και τα ομόλογά τους. Χαμηλοσυνταξιούχοι που ωστόσο είχαν μαζέψει ένα κομπόδεμα για ώρα ανάγκης, ορφανά που η περιουσία την οποία πήραν από τους γονείς τους έγινε κατάθεση ή αξιόγραφα και σίγουρα όχι ευκατάστατοι συμπατριώτες μας που είχαν την ατυχία (ή την πλεονεξία) να αγοράσουν χρηματοοικονομικά προϊόντα με μεγάλες αποδόσεις.
«Δεν θα σας πω τι θα κάνετε με τα λεφτά του φορολογούμενου, ωστόσο ίσως θα πρέπει να σκεφτείτε πως υπάρχουν ανάγκες για την παιδεία ή την υγεία», είπε σε διάσκεψη Τύπου στη Λευκωσία ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Κύπρο, Alex Pienkowski. Ειδικά στην παιδεία, η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική και όχι μόνο στην Κύπρο. Αλλά αν το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο που έχουμε είναι το ανθρώπινο δυναμικό, τότε πάμε για χρεοκοπία. «Είμαι καθηγητής και δεν είχα πρόβλημα να εργάζομαι και πιο πολλές ώρες αλλά σε καλύτερες συνθήκες και όχι σε τάξεις με 25 άτομα» ήταν το μήνυμα ακροατή στη ραδιοφωνική εκπομπή «Show me the Money», στον «Π» 107.6. Ναι, αλλά το πρόβλημα είναι πως τα λεφτά δεν θα πάνε στην παιδεία, ούτε για εγκατάσταση κλιματιστικού, ούτε για μικρότερες τάξεις. Τα λεφτά των γονιών θα πάνε σε φροντιστήρια και τα λεφτά του κράτους χωρίς κριτήρια σε κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων. Θα πάνε για την ΑΤΑ.
Έγινε η ΑΤΑ, το κάστρο της λαϊκής αντίστασης έστω και αν αυτοί που πραγματικά ωφελούνται είναι οι υψηλόμισθοι. Στους χαμηλόμισθους που τη λαμβάνουν και οι χαμηλοσυνταξιούχοι φτάνει ως φιλοδώρημα, ενώ στους υψηλόμισθους καλή αύξηση στις απολαβές. Στην πλειοψηφία των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα που δεν λαμβάνει ΑΤΑ, φτάνει μόνο ως αύξηση στις τιμές από την κατανάλωση των πιο «προνομιούχων» και έτσι αυξάνεται και η ανισότητα. Το ΔΝΤ το βλέπει αυτό, βλέπει επίσης πως οι δαπάνες αυτές θα μπορούσαν να πάνε σε ανάπτυξη και πως αν μειωθούν τα έσοδα το κράτος θα πρέπει να εξοικονομήσει από αλλού για να συνεχίσει να την πληρώνει. Εμείς δεν θέλουμε να το δούμε.
Όπως δεν θέλουμε να δούμε πως οι διαδικασίες που έχουμε για υλοποίηση των δημοσίων έργων, έχουν αποτύχει. Το ΔΝΤ ανησυχεί γιατί το τελικό κόστος στα έργα είναι πιο μεγάλο από αυτό που είχε υπολογιστεί και πως πολλά από αυτά δεν υλοποιούνται. Ειδικά αυτά που έχουν να κάνουν με την ενέργεια.
«Η Κύπρος πρέπει να σχεδιάζει με βάση τη μεγάλη εικόνα, και πρέπει να ενωθεί με το ηπειρωτικό δίκτυο για λόγους ασφάλειας και πράσινης ενέργειας» μας είπε ο κ. Pienkowski στη συνέντευξη Τύπου. Καλά όλα αυτά, αλλά τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί αν δεν σοβαρευτούμε. Οι υποδομές στην ενέργεια και οι επενδύσεις δεν είναι με γεωπολιτικά κριτήρια που πρέπει να εξετάζονται αλλά με περιβαλλοντικά και οικονομικά. Αν ξεκινήσουμε να τα βλέπουμε με αυτόν τον φακό, ίσως καταφέρουμε να αλλάξουμε νοοτροπία και σε όλα τα άλλα.
